بررسی اثرات مدیریت قرق بر مراتع پارک ملی خبر و مناطق همجوار

نویسندگان

  • قوام الدین زاهدی استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
  • نجمه فاریابی دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
  • نعمت اله مددی زاده دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشگاه آزاد، واحد علوم و تحقیقات تهران
چکیده مقاله:

مدیریت صحیح  مراتع و دستیابی به توسعه پایدار مستلزم طراحی یک سیستم جامع مدیریتی است که حرکت در این راستا  متأثر از در اختیار داشتن اطلاعات قوی و مستدل کمی و کیفی از تمام ویژگی‌های مراتع به‌ویژه پوشش گیاهی و عوامل تأثیر گذار بر آنهاست. در این مطالعه تأثیر قرق بر پوشش گیاهی مراتع داخل قرق (مرجع) و خارج قرق (بحرانی)، در دو سایت مطالعاتی بررسی، و در هر سایت، مناطق تحت چرا و بدون چرا با یکدیگر مقایسه گردید. با استفاده از روش سیستماتیک- تصادفی، تعداد 160 پلات در ابعاد 5/1×2 متر انداخته شد، در داخل هر پلات، درصد پوشش تاجی هر گونه، لاشبرگ، سنگ و سنگریزه و خاک لخت تعیین و گونه‌های موجود براساس کلاس گیاهی ( I  ، II و III ) برای تعیین تراکم، تفکیک و میزان تولید علوفه خشک اندازه‌گیری شد. برای بدست آوردن وضعیت مرتع از روش چهار عاملی و برای تعیین گرایش مرتع از ترازوی گرایش استفاده شد. طبق نتایج بدست آمده، در اثر قرق پارامترهایی همانند پوشش لاشبرگ، تولید، درصد تاج پوشش و ترکیب گونه‌ای کلاس خوشخوراکی I به‌ترتیب 72/24%، 42/37%، 6/23% و 6/80%  نسبت به مناطق خارج قرق افزایش داشته، و در شرایط یکسان درصد خاک لخت، سنگ و سنگریزه، ترکیب گونه‌ای کلاس III به‌ترتیب به میزان 29/34%، 16/17% و 96/26% در اثر قرق کاهش یافته است که در تمامی بررسی‌ها اختلاف میانگین تمامی پارامترها در مناطق داخل و خارج قرق در هر دو سایت مطالعاتی معنی‌دار شد. بررسی وضعیت و گرایش مرتع نیز حکایت از آن‌ داشت که اعمال پدیده قرق  باعث حرکت و ارتقاء از وضعیت ضعیف به خوب و گرایش نیز از منفی تا ثابت و مثبت گردید.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مقایسه ترکیب گیاهی تحت سه شدت بهره برداری در مراتع پارک ملی خَبْر و مناطق همجوار

یکی از مهمترین عوامل مؤثر در مدیریت بهره­برداری از مراتع، شناخت از ترکیب گیاهی آن می­باشد. بهره­برداری غیراصولی از مراتع و عدم توجه به توان اکولوژیکی رویشگاههای مرتعی در بهره از این اراضی، عمده­ترین دلایل تخریب مراتع می­باشد. در این تحقیق ترکیب فلورستیکی و پوشش تاجی در مناطق مرجع (قرق)، کلید (با چرای متوسط) و بحرانی (با چرای مفرط) بررسی و سه منطقه با یکدیگر مقایسه گردید. برای رتبه­بندی درصد پوش...

متن کامل

مقایسه ترکیب گیاهی تحت سه شدت بهره برداری در مراتع پارک ملی خَبْر و مناطق همجوار

یکی از مهمترین عوامل مؤثر در مدیریت بهره­برداری از مراتع، شناخت از ترکیب گیاهی آن می­باشد. بهره­برداری غیراصولی از مراتع و عدم توجه به توان اکولوژیکی رویشگاههای مرتعی در بهره از این اراضی، عمده­ترین دلایل تخریب مراتع می­باشد. در این تحقیق ترکیب فلورستیکی و پوشش تاجی در مناطق مرجع (قرق)، کلید (با چرای متوسط) و بحرانی (با چرای مفرط) بررسی و سه منطقه با یکدیگر مقایسه گردید. برای رتبه­بندی درصد پوش...

متن کامل

اثر شدت چرای دام بر رطوبت خاک و پوشش گیاهی (مطالعه موردی: پارک ملی خبر و مراتع اطراف)

به­منظور تعیین اثر شدت چرای دام بر رطوبت خاک و پوشش گیاهی در منطقه خبر استان کرمان طی دو سال این تحقیق  انجام شد. رویشگاههای مرتعی تحت سه سطح شدت چرایی ( بدون چرا، متوسط و شدید) با شرایط اکولوژیک همگن، از پارک ملی خبر و مجاور آن انتخاب شدند. پس از بلوک­بندی مکان نمونه­گیری هر سایت اقدام به بررسی رطوبت ماهانه خاک در طول دوره چرای دام در دو عمق 15-0 و30-15 سانتی‌متری خاک (با 5 تکرار از هر سایت) گ...

متن کامل

مطالعه غنای گونه‌های گیاهی در زیستگاه‌های با شدت‌های مختلف چرا در پارک ملی گلستان و مناطق همجوار

Considering the importance of plant diversity and to evaluate the effect of grazing pressure on species richness and structure of plant communities, this experiment was conducted at Golestan National Park and its surrounding areas in the north east of Iran. Sampling was conducted in intact and abandoned habitats and habitats under seasonal and heavy grazing, using Modified Whitaker Plot in 1, 1...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 21  شماره 1

صفحات  128- 138

تاریخ انتشار 2014-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023